Przyda się do tematów:
• Sielanka – przedstaw dzieje gatunku
• Sielankowa rzeczywistość w dziełach malarzy i literatów
• Przyroda uwieczniana przez artystów – omów wybrane przykłady
• Różne oblicza miłości w dziełach literackich i malarskich
• Podróż jako ważny motyw literatury i sztuki różnych epok
Co mówić?
Odjazd na Cyterę to jeden z najsłynniejszych obrazów Watteau, bardzo typowy dla tego artysty – sielanka, piękne parki lub ogrody, urocze, wystrojone pary, a do tego nutka melancholii. To właśnie ona nadaje jego obrazom subtelny wdzięk – gdyby nie owa odrobina melancholii, obrazy Watteau mogłyby wydawać się kiczowate. Mamy tu do czynienia z pomieszaniem mitologii i współczesności – ukazani na obrazie ludzie noszą przecież osiemnastowieczne stroje. Odjazd na Cyterę to niewłaściwy tytuł – na obrazie wcale nie są ukazani kochankowie wybierający się na legendarną wyspę miłości, lecz pary właśnie z niej wracające. Widać, że opuszczają to miejsce z pewnym ociąganiem. Na wyspie miłość była łatwa i piękna, po powrocie do „rzeczywistego” świata bycie razem może okazać się znacznie trudniejsze. Pary poruszają się leniwie, ociągają się, dama z nostalgią jeszcze raz ogląda się za siebie.
Watteau to typowy reprezentant rokoka. Styl ten narodził się we Francji i w XVIII wieku zapanował niemal w całej Europie. Sama nazwa nie była pochlebna – pochodzi ona od francuskiego słowa rocaille (tak określano styl dekoracji wnętrz z dominującymi motywami „kogucich grzebieni” i muszli). Przez długi czas sztukę rokoka uważano za błahą i pozbawioną wartości, a na jej rehabilitację trzeba było długo czekać.
Boucher, autor Sceny pasterskiej, nie jest tak melancholijny i refleksyjny jak Watteau – jego dzieła są mniej ulotne i magiczne, za to pełne krzepkiej cielesności, zmysłowości, erotyzmu. Na jego obrazie znajdziemy wszystkie rokokowe gadżety: pieska, owieczki, piękne owoce, obłoki i pseudopasterskie stroje kochanków. Sztuka Bouchera pełniej niż sztuka Watteau wyraża rokokowy zmysł dekoracyjności. Był mistrzem ukazywania kobiecych wdzięków – ta dama nie ukazuje ich jednak zbyt wiele.
Słodko-zmysłowo-dekoracyjnym tropem Bouchera poszedł Jean Honoré Fragonard, malarz przyjemności takich jak np. zabawa w ciuciubabkę (bardzo sławny obraz tak właśnie zatytułowany), posiłki na trawie. Obraz wykorzystaj także do prezentacji o rozrywkach, obyczajach dworu, pięknych ogrodach.
Szukaj dalej
Podróż to bardzo ważny motyw w literaturze oświecenia. Dość wspomnieć Robinsona Crusoe Daniela Defoe, Kandyda Woltera czy Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego.
Odwołaj się do twórczości sielankowej, np. do Laury i Filona Franciszka Karpińskiego.
Obrazy
• François Boucher, Scena pasterska
• Jean Honore Fragonard, Ciuciubabka
• Antoine Watteau, Odjazd na Cyterę, Luwr, Paryż