Oto pojęcia i słówka z jakimi się zetkniesz, gdy zostaniesz studentem.
abiturient – uczeń kończący szkołę średnią, maturzysta, absolwent.
absolutorium – ukończenie studiów wyższych bez uzyskania dyplomu, po zaliczeniu wszystkich przewidzianych programem studiów przedmiotów. A. jest niezbędne, by móc zdawać egzamin dyplomowy.
adiunkt – średni stopień pracownika naukowo- dydaktycznego w szkołach wyższych (wyższy od starszego wykładowcy). Warunkiem powołania na stanowisko a. jest posiadanie już tytułu doktora.
akademia – nazwa niektórych wyższych uczelni, instytucja zrzeszająca najwybitniejszych przedstawicieli nauki lub sztuki – terminem a. określa się niektóre szkoły wyższe, posiadające własny samorząd oraz prawo nadawania stopni naukowych.
akademik – członek akademii, ew. dom studencki, bursa studencka.
Alma Mater – podniosła, używana od średniowiecza, nazwa wyższej uczelni ? zwłaszcza uniwersytetu.
asystent – do niedawna najniższy stopień pracowników naukowych, w szkole wyższej. Obecnie obowiązki a. przejęli doktoranci.
audytorium – duża sala wykładowa mieszcząca ogół słuchaczy zgromadzonych na wykładzie.
aula – reprezentacyjna sala wykładowa w wyższej uczelni.
bean(us) – nowicjusz na uczelni – student żółtodziób – w przenośni oznacza również nieuka i gamonia. Beanem przestajesz być po przejściu ceremonii otrzęsin.
czesne – opłata za studia w szkole wyższej. W szkole państwowej płaci się czesne na studiach zaocznych, wieczorowych, eksternistycznych (nie wszędzie) i podyplomowych. Studia dzienne nie wymagają tam opłat. Szkoły niepaństwowe pobierają czesne za studia dzienne. Wysokość czesnego ustalają władze uczelni. Wszystkie należności za studia zaoczne, wieczorowe, eksternistyczne i podyplomowe obejmują: roczną lub semestralną opłatę za studia, wpisowe, opłatę za ubezpieczenie, za egzamin wstępny lub rozmowę kwalifikacyjną oraz legitymację studencką.
doktor – tytuł naukowy nadawany przez wyższe uczelnie i instytuty naukowe na podstawie złożenia rozprawy naukowej i zdania egzaminów.
dysertacja – praca pisemna przedstawiona w celu uzyskania tytułu naukowego, rozprawa naukowa.
dziekan – sprawuje władzę nad wydziałem uczelni, kieruje z pomocą prodziekanów sprawami uczelni w ramach wydziału. Jest przewodniczącym rady wydziału. Wybierany jest co trzy lata.
dziekanat – biuro administrujące wydziałem ? największą jednostką struktury uczelni wyższej. Małe uczelnie mają kilka wydziałów, duże kilkanaście Wydziały składają się z instytutów, te zaś z katedr lub zakładów.
eksternista – osoba, która zdaje egzaminy w jakiejś szkole nie ucząc się w niej.
fakultatywny przedmiot ? pozostawiony do wyboru, nie obowiązujący.
fakultet – wydział w wyższej uczelni.
gaudeamus igitur, iuvenes dum sumus – radujmy się, pókiśmy młodzi – pieśń studencka śpiewana podczas uroczystości akademickich.
habilitacja – postępowanie mające na celu uzyskanie (przez posiadacza tytułu doktora) prawa wykładania na wyższej uczelni w charakterze samodzielnego pracownika naukowego. Przewiduje obronę pracy habilitacyjnej i wygłoszenie wykładu.
immatrykulacja – wpisanie, zaliczenie w poczet studentów, uroczyste przyjęcie nowych studentów na pierwszy rok studiów. Na ogół połączone jest z inauguracją roku akademickiego
inżynier – tytuł zawodowy nadawany absolwentom wyższych zawodowych studiów inżynierskich (z reguły trzyletnich). Osoba posiadająca tytuł inżyniera ma wykształcenie wyższe zawodowe.
juwenalia – igrzyska, festyny, zabawy studenckie, wesołe obchody dorocznych Dni Studenta.
karta egzaminacyjna – dokument, który dostajecie na początku każdego semestru wraz z rozliczonym indeksem, wpisujemy do niej nazwy przedmiotów, zarówno wykładów, jak i ćwiczeń, których zaliczenie jest wymagane w danym semestrze, warto sprawdzić, czy rubryk wystarczy dla wszystkich wykładowców, bowiem w pierwszych latach studiów zdarza się, że jest ich za mało. Trzeba wtedy poprosić o drugą kartę w sekretariacie.
książeczka zdrowia – uprawnia do korzystania z usług przychodni uniwersyteckiej, jest świadectwem, że wciąż się uczycie i przysługuje wam bezpłatne leczenie. Do niej lekarz uniwersytecki wpisuje zwolnienia z zajęć z powodu choroby. Często jest to jedyna forma zaświadczenia lekarskiego honorowana przez uczelnię.
kierunek studiów ? dziedzina wiedzy studiowana na jakimś wydziale czy w instytucie. Pojęcie szersze od specjalności. Np. w ramach kierunku „biologia” są takie specjalizacje jak mikrobiologia, botanika, zoologia itp.
kolegia nauczycielskie – szkoły zawodowe dla absolwentów szkół średnich, kształcące nauczycieli. Istnieją dwa rodzaje kolegiów nauczycielskich: kolegia uniwersyteckie i kolegia kuratoryjne. Nauka w kolegiach kończy się dyplomem. Osoby chcące otrzymać licencjat, muszą zdawać egzamin licencjacki na uniwersytecie, który opiekuje się danym kolegium.
konwersatorium – ćwiczenie seminaryjne w formie rozmowy między wykładowcą lub zaproszonym przezeń gościem i słuchaczami.
licencjat – tytuł zawodowy, który otrzymuje absolwent studiów wyższych zawodowych, z reguły trzyletnich, uprawniający do podjęcia studiów magisterskich uzupełniających. L., w zależności od szkoły, przyznawany jest albo automatycznie po ukończeniu studiów zawodowych, albo po zdaniu egzaminu licencjackiego. Osoba posiadająca tytuł licencjata ma wykształcenie wyższe zawodowe.
magister – tytuł zawodowy nadawany absolwentom magisterskich wyższych studiów humanistycznych i matematyczno ? przyrodniczych, społecznych, ekonomicznych, artystycznych, wychowania fizycznego, turystyki, rekreacji, fizjoterapii oraz medycznych (z wyjątkiem lekarskich i stomatologicznych). Tytuł ten nadaje się po zaliczeniu wszystkich obowiązujących na studiach przedmiotów oraz napisaniu i obronie pracy magisterskiej.
relegacja – wydalenie studenta z uczelni. Najczęściej za rażące naruszenie regulaminu studiów.
repeta – powtórzenie roku. Przeważnie na skutek nie zaliczenia wszystkich przewidzianych w programie studiów egzaminów.
repetytorium – wykład albo skrypt będący powtórzeniem przerabianego materiału.
rozmowa kwalifikacyjna – termin ten jest różnie rozumiany na różnych uczelniach. Może oznaczać luźną rozmowę na temat powodów, dla których kandydat decyduje się zdawać na dany kierunek, innym razem pod pojęciem tym kryje się normalny egzamin z konkretnych przedmiotów. Dobrze jest spytać o charakter rozmowy na dany kierunek przed jej przeprowadzeniem.
specjalność studiów – niektóre kierunki studiów podzielone są na specjalności. Np. pedagogika może mieć specjalności: pedagogika opiekuńczo-wychowawcza, specjalna, wychowanie przedszkolne, nauczanie początkowe itp. Zdając na ten kierunek kandydaci wybierają specjalność. Na większości kierunków specjalność wybiera się dopiero na II lub III roku.
studia akademickie – studia na poziomie wyższym niż wyższe zawodowe. Dają one tytuły zawodowe magistra, magistra-inżyniera, lekarza medycyny, stomatologii lub weterynarii. Wyższe szkoły oficerskie dają ponadto stopień oficerski (podporucznik). Niektóre rusycystyki dają, oprócz tytułu magistra filologii rosyjskiej, licencjat z innych języków np. angielskiego bądź niemieckiego.
studia doktoranckie – studia na uczelni wyższej, przeznaczone dla absolwentów studiów akademickich (magisterskich), w wyniku których uczestnik ma przygotować i obronić pracę doktorską. Trwają przeważnie trzy lub cztery lata. W tym czasie ich uczestnik może pobierać stypendium doktoranckie, nie przekraczające wynagrodzenia asystenta.
studia dwustopniowe – studia w uczelni wyższej składające się z dwóch stopni: licencjackiego (3 lata) i magisterskiego (2 lata). Można poprzestać na pierwszym etapie, prowadzącym do tytułu licencjata, bądź kontynuować naukę aż do uzyskania tytułu magistra.
studia dzienne (stacjonarne) – studia w szkole wyższej odbywające się w systemie zajęć dziennych (na ogół przez 5 dni w tygodniu). W uczelniach państwowych są bezpłatne.
studia eksternistyczne – studia w szkole wyższej, które polegają na tym, że studenci nie są obowiązani do udziału w regularnych zajęciach. Przeznaczone są dla osób, które nie mogą uczestniczyć regularnie w obowiązkowych zajęciach dydaktycznych prowadzonych w ramach studiów dziennych. Na ogół płatne.
studia licencjackie – studia wyższe, z reguły trzyletnie, dające tytuł zawodowy licencjata. Można po nich kontynuować naukę na studiach magisterskich uzupełniających. S.l. mogą być dzienne lub zaoczne.
studia magisterskie – studia wyższe na uniwersytecie, politechnice, akademii rolniczej, w wyższej szkole artystycznej i innych szkołach, kończące się tytułem zawodowym magistra lub magistra-inżyniera.
studia magisterskie uzupełniające – dla osób, które uzyskały tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera w tej samej bądź w innej uczelni. Kandydaci przyjmowani są na studia na ogół bez egzaminu.
studia wieczorowe – studia w szkole wyższej odbywające się w systemie zajęć popołudniowych. Przeznaczone są w zasadzie dla osób pracujących. Mogą w nich także uczestniczyć osoby niepracujące. Studia te są płatne. Mogą być magisterskie bądź licencjackie.
studia zaoczne – odbywają się w systemie zjazdów, organizowanych z reguły co dwa tygodnie w piątki, soboty i niedziele. Dyplom ukończenia studiów zaocznych ma taką samą rangę jak dyplom studiów dziennych. Studia zaoczne są płatne. Kandydaci nie muszą być osobami pracującymi. stypendium ? zasiłek, subwencja, pomoc finansowa, dla uczących się, pracowników naukowych, artystów itd., wypłacana (przez określony czas na pokrycie kosztów utrzymania) z funduszów państwowych. Istnieje wiele rodzajów s. np. s. ministra edukacji narodowej, przysługujące przy średniej powyżej 4,5, s. naukowe, przyznawane wg kryteriów, które każdy wydział ustala indywidualnie, stypendium socjalne, które przysługuje osobom w trudnej sytuacji materialnej , przydzielane przez komisję wydziałową na podstawie przedłożonych przez studenta dokumentów itp.
szkoły policealne – szkoły szczebla pośredniego pomiędzy średnimi a wyższymi. Dają możliwość uzupełnienia średniego wykształcenia ogólnego o wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie zawodowe. Absolwenci szkół policealnych uzyskują dyplom ukończenia szkoły z tytułem robotnika wykwalifikowanego lub technika. Można po nich kontynuować naukę, zdając na studia licencjackie, inżynierskie bądź magisterskie.