Konkurs (ang. European Union Contest for Young Scientists, EUCYS) został powołany decyzją Komisji Europejskiej w 1989 roku Jest najbardziej prestiżowym konkursem uczniowskich prac badawczych w Europie. Biorą w nim udział młodzi adepci nauki i konstruktorzy z Unii Europejskiej oraz krajów afiliowanych.
EUCYS stwarza młodym ludziom, zainteresowanym nauką, niepowtarzalną szansę zaprezentowania wyników swoich badań na forum krajowym, a najlepszym z nich, także w finałach europejskich. Konkurs zachęca i inspiruje do pracy badawczej, daje możliwość skonsultowania wyników z wybitnymi specjalistami, ale przede wszystkim jest okazją do spotkania z pasjonatami nauki z wielu krajów Europy i świata. Uczestnicy finałów EUCYS to właśnie wskazują jako największą wartość Konkursu.
Dla wielu uczestników Konkurs staje się przepustką do kariery. Laureaci EUCYS to dziś często wyróżniający się studenci, doktoranci i pracownicy naukowi, pomysłodawcy innowacyjnych przedsięwzięć biznesowych lub kadra menadżerska międzynarodowych firm. To właśnie w czasie EUCYS po raz pierwszy prezentowali swoje prace m.in.:
- paleontolog Grzegorz Niedźwiedzki, odkrywca najstarszych kręgowców lądowych, współautor artykułu z okładki Nature w styczniu 2010 roku, ogłaszającego odkrycie rewolucjonizujące całą dotychczasową wiedzę paleontologiczną na temat momentu wyjścia czworonogów na ląd
- astrofizyczka Agata Karska, badaczka właściwości fizyko-chemicznych gazu w obszarach formowania młodych gwiazd, laureatka m.in. nagrody L’Oréal-UNESCO For Women in Science w 2012 roku oraz Nagrody Naukowej Polityki w 2015 roku
Ponadto, laureaci EUCYS mają okazję zdobyć nagrody pieniężne i rzeczowe, a w finałach europejskich również zaproszenia na staże w prestiżowych ośrodkach badawczych w krajach wspólnoty.
Jak przebiega EUCYS?
Konkurs składa się z dwóch etapów: eliminacji krajowych odbywających się każdego roku wiosną oraz finałów europejskich organizowanych jesienią w jednym z miast europejskich.
Polskie eliminacje do EUCYS, organizowane od 1995 roku, koordynowane są przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci.
1. Rekrutacja
Na prace konkursowe czekamy 15 grudnia.
Przyjmujemy samodzielne prace badawcze z nauk przyrodniczych, matematycznych, technicznych, ekonomicznych lub społecznych, przygotowane w pojedynkę lub w zespole do 3 osób. Praca może być wykonana w warunkach domowych, ale dopuszczalne są też projekty realizowane z pomocą profesjonalnego sprzętu w ośrodkach badawczych np. podczas staży.
Więcej informacji nt. zgłoszeń: fundusz.org/wez-udzial-w-eucys
W konkursie mogą startować uczniowie szkół średnich oraz studenci I roku, pod warunkiem, że ich praca powstała jeszcze podczas nauki w szkole. Dokładny przedział wiekowy uczestników określa co roku regulamin.
2. Kwalifikacja
Wszystkie aplikacje spełniające kryteria formalne są recenzowane przez specjalistów z danej dziedziny. Następnie polskie Jury – w którego skład wchodzą znakomici badacze, profesorowie wyższych uczelni i instytutów badawczych PAN, a także popularyzatorzy nauki – wyłania projekty do udziału w finałach polskiej edycji EUCYS.
Oprócz zawartości merytorycznej pracy przy ocenie brane są pod uwagę:
- inwencja i oryginalność w wyborze tematu pracy, kreatywność w identyfikacji i podejściu do problemu badawczego,
- samodzielności prowadzonych badań,
- poprawność metodologiczna,
- jasność i rzetelność przeprowadzonego wywodu oraz umiejętność analizy wyników.
3. Prezentacja projektów i ogłoszenie laureatów polskiej edycji
Autorzy projektów zakwalifikowanych do finałów polskiej edycji EUCYS prezentują je publiczności i członkom Jury podczas dwudniowej sesji plakatowej w ramach Festiwalu Odkrycia odbywającego się wiosną każdego roku w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
Po rozmowach z każdym z finalistów Jury Polskiej Edycji EUCYS wyłania najlepsze projekty, przyznając nagrody i wyróżnienia (zobacz listę prac nagrodzonych w poprzednich latach). Fundatorem nagród głównych w Polskiej Edycji EUCYS jest od 5 lat Fundacja PZU.
4. Finały europejskie
Laureaci pierwszych nagród (zwykle polskie Jury przyznaje, podobnie jak w finałach europejskich, 3 pierwsze, 3 drugie i 3 trzecie nagrody) w polskiej edycji Konkursu reprezentują Polskę w europejskich finałach EUCYS odbywających się jesienią w jednym z miast europejskich. Najlepsi młodzi naukowcy z Polski mają szansę zaprezentowania swoich wyników w międzynarodowym gronie, poznać rówieśników o podobnych zainteresowaniach oraz wygrać atrakcyjne nagrody pieniężne i rzeczowe, m.in. udział w uroczystości rozdania nagród Nobla, a także staże w najlepszych ośrodkach badawczych w Europie.