Przyda się do tematów:
• Dziecko w literaturze i sztuce różnych epok
• Zabawa tematem dzieł literackich i malarskich
• Czas beztroski, szczęścia, biedy, poniżenia… – jak ukazywali dzieciństwo wybrani przez Ciebie twórcy?
Co mówić?
• Goya chętnie, z wielką swobodą i wirtuozerią, malował portrety dzieci. Mistrzostwo osiągał nie tylko w swobodnych wyobrażeniach zabaw, ale także w pozowanych, pozornie sztywnych portretach. Temat dziecka i dzieciństwa był szczególnie bliski artyście, gdyż sam stracił czworo małych dzieci. Wzruszała go krzywda dzieci, czego doskonałym dowodem jest rycina Jeśli stłukł dzban – przedstawiona scenka zmusza do refleksji nad przemocą ze strony dorosłych i udowadnia, że malarz bardzo przejmował się losem dzieci.
• Drugie dzieło, Zabawy dziecięce, to niewielki obraz olejny, który zrobił prawdziwą karierę w artystycznym światku. Spotkał się z dużym uznaniem i bardzo często był kopiowany. Warte uwagi są emocje i zachowania chłopców. Nie wszyscy bawią się wesoło – jeden malec płacze, inny wyśmiewa się z niego.
• Fragment Zaślubin przedstawia małego, śmiejącego się do rozpuku urwisa, który wskoczył na stojący na uboczu wózek i przygląda się orszakowi weselnemu. Innym dziełem jest także portret małego Manuela, syna hrabiostwa Altimara. Chłopiec został ukazany ze swoimi ulubionymi zwierzętami. Być może te zwierzęta (koty i ptaszki) to cały jego świat? Dzieło jest uznawane za jeden z najpiękniejszych portretów dziecięcych.
Szukaj dalej
W osiemnastym wieku przestano uważać dziecko za kogoś w rodzaju niedoskonałej miniatury dorosłego. Zaczęto coraz większą wagę przywiązywać do kształtowania charakteru i postaw dzieci oraz do ich edukacji. Dowodem na to może być dzieło Emil, czyli O wychowaniu Jeana Jacques’a Rousseau oraz reformy szkolnictwa w Polsce – powstała np. Komisja Edukacji Narodowej, w ramach której działało Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych. Jego głównym celem było opracowanie odpowiednich podręczników dla szkół.
Obrazy
• Francisco Goya, Zaślubiny (fragment z małym urwisem)
• Francisco Goya, Zabawy dziecięce. Dzieci bawiące się w konika, Museo de Bellas Artes, Walencja
• Francisco Goya, Manuel Osorio Marique de ZúĽiga, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
• Francisco Goya, Jeśli stłukł dzban, rycina nr 25 z cyklu Kaprysy