Do jakich tematów się przyda?
• Życie codzienne wybranej epoki – przedstaw wybrane dzieła literackie i malarskie
• Hazardziści jako bohaterowie dzieł literackich i malarskich
• Gry i zabawy w kulturze danych epok – odwołaj się do najciekawszych, Twoim zdaniem, dzieł
• Oszuści, naciągacze i krętacze bohaterami tekstów literackich i obrazów – omów ciekawe przykłady
• Muzyka i muzykanci w literaturze i malarstwie
Co mówić?
Artysta znany nam jako Caravaggio tak naprawdę nazywał się Michelangelo Merisi – Caravaggiem zwano go od nazwy prowincjonalnego miasteczka, w którym dorastał. Tryb życia awanturników spędzających czas w spelunach bynajmniej nie był mu obcy. Artysta pewną część życia spędził w więzieniach bądź na ukrywaniu się przed wymiarem sprawiedliwości. Caravaggio miał na swoim sumieniu nawet zabójstwo – zabił człowieka, którego podejrzewał o oszustwo podczas gry w tenisa.
O prezentowanych tu obrazach Caravaggia i de La Toura można powiedzieć, że są blisko życia – oczywiście, nie ceremonialno-dworskiego czy wiejsko-arkadyjskiego, lecz życia ulicy i rozrywek, takich jak gra w karty czy wróżenie z ręki. Są one ryzykowne, gdyż w obu przypadkach łatwo można stracić pieniądze. Być może, taki los czeka zblazowanego młodzieńca czekającego na wróżbę i naiwnego gracza z obrazu Caravaggia. Gra w karty to obraz świadczący o dużym poczuciu humoru artysty i jego zdolności obserwacji. Zwróć uwagę na mimikę graczy, która pozwala zrozumieć opowiedzianą przez malarza krótką historyjkę oraz na porozumiewawczy gest dawany wspólnikowi przez jedną z postaci – ów właśnie znak przez niektórych uznawany był za wulgaryzację sztuki. Dzieło, jak większość obrazów artysty, wywołało u współczesnych oburzenie i (niewielki w tym wypadku) skandal. To bardzo ważny obraz – możemy zaobserwować typowe dla niego postacie ze złośliwym lub perwersyjnym wyrazem twarzy.
Drugi obraz Caravaggia, Koncert młodzieńców, wydaje się być na pierwszy rzut oka zupełnie niewinny. A jednak i on wywołał skandal. Obecność skrzydlatego Kupidyna podkreśla homoseksualny charakter obrazu (Caravaggio był zdeklarowanym homoseksualistą). Jeśli chcesz wiedzieć, jak wyglądał artysta w młodości (to pierwszy jego zachowany autoportret), przyjrzyj się śpiewakowi stojącemu po prawej stronie z tyłu.
Szukaj dalej
Gry hazardowe to rozrywka znana już od dawna i bardzo lubiana – możesz zestawić obrazy Caravaggia i de La Toura z Szulerami Hieronima Boscha. Życie codzienne drobnych złodziejaszków i awanturników doskonale możemy poznać dzięki lekturze późnośredniowiecznego Wielkiego testamentu François Villona i barokowej literaturze plebejskiej (najbardziej znany autor to Jan z Kijan). Jeśli chcesz wzbogacić prezentację poświeconą złodziejskiemu światkowi, sięgnij po nowszą pozycję – Dziennik złodzieja Jeana Geneta.
Obrazy
• Caravaggio, Szulerzy lub Gra w karty, Kimbell Art Museum, Fort Worth, stan Teksas, USA
• Georges de La Tour, Wróżka, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
• Caravaggio, Koncert młodzieńców, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
• Georges de La Tour, Szulerzy, Luwr, Paryż
