Szczęście – w motywie i na maturze

Filozofowie bardzo dużo mówią o szczęściu, zastanawiają się, czy zadaniem człowieka jest bycie szczęśliwym, ale w literaturze jest stosunkowo mało wizerunków ludzi w pełni szczęśliwych. Dlaczego? – jedna z możliwych odpowiedzi to ta, że nieszczęście jest – ciekawsze, bardziej frapujące od szczęścia; inna odpowiedź – nieszczęścia (zło, cierpienia) jest po prostu więcej, szczególnie we współczesnym […]

Motyw: Polska i Polacy

Kto podjął się prezentowania tematu o Polsce i Polakach ? nie będzie narzekał na brak materiału!   Polska i Polacy – naród, tożsamość narodowa Najważniejsze utwory • Odprawa posłów greckich i Pieśń o spustoszeniu Podola Jana Kochanowskiego, • Hymn do miłości ojczyzny Ignacego Krasickiego, • Mazurek Dąbrowskiego Józefa Wybickiego, • Dziady Adama Mickiewicza, Kordian i […]

Na maturze: Przeszłość – tradycja – korzenie

Przeszłość i tradycja w kulturze mogą mieć swoje skrajnie różne interpretacje. Z jednej strony mogą być traktowane jako źródła cierpienia i frustracji – ograniczenia bohatera uniemożliwiające mu widzenie egzystencji w poczuciu wolności. Z drugiej strony – kontrastowo – mogą być źródłem poczucia ładu, sprawiedliwości i poczucia bezpieczeństwa. Prezentacje z tym zagadnieniem związane mogą dotyczyć zarówno […]

Motyw w kulturze: Śmiech, żart, groteska

To nie jest temat szczególnie typowy. Właśnie dzięki tej swojej nietypowości może być nieco trudniejszy, bo zwraca uwagę na takie aspekty literatury, o których w szkole mówi się stosunkowo -rzadko. Dlatego lepiej, aby temat związany z tymi zagadnieniami wybierali ci maturzyści, którzy dobrze znają lektury – bo trudniej tu będzie odwołać się do stereotypów znanych […]

Zadania sztuki i artysty

Do połowy wieku XX artyści (w tym przede wszystkim literaci) pełnili ważniejszą niż dziś rolę w społeczeństwie jako wyraziciele różnych ważnych opinii, dość powszechnie liczono się z ich zdaniem itp. Dziś jest może i podobnie, ale tylko teoretycznie; w praktyce różne autorytety przynależne do świata sztuki i kultury wygłaszają różne opinie na temat spraw publicznych, […]

Motyw tułacza i tęsknoty za ojczyzną w literaturze polskiej

Trudny, ale często spotykany temat. Zauważ, że trzeba przyjrzeć się aż dwóm motywom ? tułacza ? pielgrzyma i tęsknoty za ojczystym krajem. Jak się do niego zabrać? Przede wszystkim ograniczyć materiał literacki (choć jest z czego wybierać!). Na ten temat można by napisać obszerną książkę, nie jest to chyba jednak Twoim celem. Nie wolno także […]

Motyw na maturze: Marzenia – idealizm

Jak dobrze przyjrzeć się literaturze ? przykładów do wykorzystania znajdzie się wiele; warunek jest ten, że warto by je dobrze znać, raczej z własnej lektury, nie z opracowań. Nawet w bardzo konkretnych epokach, nastawionych na jasne określanie celów i realizowanie ich, pojawia się zjawisko marzeń, idealizmu, życia – snu. Jednak generalnie zagadnienia takie raczej nie […]

Motyw na maturze: Człowiek w poszukiwaniu dobra i zła

Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych wartości zależne jest od czasów, w których są wyznawane; np. średniowieczne pojęcie honoru bardzo się różni od współczesnego. […]