„Jednym z największych problemów młodych ludzi jest przekonanie, że pomimo zewnętrznych dowodów własnej kompetencji nie zasługujemy na sukces, który osiągamy” – mówią licealiści z Krakowa, którzy prowadzą warsztaty, podczas których pomagają uczniom stać się osobami świadomymi własnych zalet i niewahającymi się wykorzystywać otwierające się przed nimi możliwości.
Dlaczego sySTEM?
Na początku może rozwińmy ten tajemniczy akronim – z naszych doświadczeń wynika, że jego znaczenie nie jest tak intuicyjne, jak może się nam wydawać. STEM to pierwsze litery angielskich nazw czterech dziedzin nauki: science (nauki przyrodnicze), technology (technologia), engineering (inżynieria), mathematics (matematyka). W ostatnich latach mogliśmy zauważyć dynamiczny rozwój powyższych dyscyplin. Nowe kierunki studiów ścisłych pojawiają się jak grzyby po deszczu, a różnice pomiędzy nimi są często niedostrzegalne dla uczniów klas licealnych. Przykład: jeśli jesteś maturzystą, możesz wiedzieć, że chcesz studiować chemię, jednak to, czy wybrać chemię ogólną, analityczną, medyczną czy zrównoważonego rozwoju, często jest już nie lada problemem.
Chcemy uświadomić rówieśnikom, że poza takimi rozchwytywanymi kierunkami jak medycyna czy informatyka istnieją też inne opcje. Być może pod tajemniczą nazwą mniej popularnego kierunku kryje się zawód bardziej dopasowany do naszej osobowości i zainteresowań w danej dziedzinie. Sam Konfucjusz mawiał: „Wybierz pracę, którą kochasz, a nie przepracujesz ani jednego dnia”.
Idąc tym tropem, we współpracy z wykładowcami Uniwersytetu Jagiellońskiego organizujemy panele informacyjne, rozważające o różnicach między kierunkami w danych dziedzinach STEM-u. Wierzymy, że takie rozeznanie pomoże później słuchaczom podjąć jak najlepsze dla nich decyzje – być może niedoszły niespełniony lekarz zmieni się w zadowolonego z siebie chemika medycznego?
Bazą naszych treści projektowych jest szczegółowy research merytoryczny w niezgłębionych odmętach internetu. Analiza niezliczonych stron z artykułami naukowymi, opiniami ekspertów i predyspozycjami zawodowymi to zadanie prawie 1/3 osób z naszej grupy projektowej! Dodatkowo, nad publikowanymi przez nas treściami czuwa nasz mentor z projektu „Młodzież Działa Lokalnie” (z fundacji Europe4Youth ), w ramach którego powstała nasza inicjatywa.
Imposter syndrome
Jednym z największych problemów młodych ludzi jest przekonanie, że pomimo zewnętrznych dowodów własnej kompetencji nie zasługujemy na sukces, który osiągamy. Kampanią na temat Imposter Syndrome chcemy nie tylko zwrócić uwagę na ten temat, ale też pokazać, jak walczyć z problemem, by nie przeszkadzał już sięgać po marzenia. W naszym liceum prowadzimy warsztaty, podczas których pomagamy uczniom stać się osobami pewnymi siebie, świadomymi własnych zalet i niewahającymi się wykorzystywać otwierające się przed nimi możliwości. Jaki mamy pomysł na to, by zmienić nastawienie do swoich wyborów przyszłości? Zacząć wierzyć w siebie!
Najważniejsze: liczą się te pierwsze małe kroki, być może nie jakoś bardzo istotne w skali świata, ale istotne dla nas jako indywidualnej jednostki. Aby się ośmielić, po prostu spróbujmy czegoś nowego: upieczmy sernik, zapiszmy się na zajęcia z rzeźby, wystartujmy w jakimś konkursie. Dowiedzmy się, co nas cieszy, a co nudzi, co pomoże w późniejszych wyborach, ale i wzbogaci nas w doświadczenia – a im więcej doświadczymy, tym pewniejsi siebie będziemy.
Dla lepszego efektu można założyć „dziennik osiągnięć”, do którego wpisujemy te małe sukcesy („upiekł*m jadalne ciasto i nie spalił*m mieszkania”). Taki spis to genialna sprawa, gdy pojawią się w życiu prawdziwe wyzwania (np. pierwsza rozmowa rekrutacyjna) i zaczniemy wątpić w siebie. Wtedy można otworzyć swój dziennik i pomyśleć: „Ej no, nie jest ze mną aż tak źle, coś tam jednak potrafię”.
I tak, pokonując małe wyzwania, przekonamy się do tych większych: matury, wybrania studiów, rozmowy kwalifikacyjnej.
Wyzwania projektowe
Naszym pierwszym większym wyzwaniem było chodzenie po klasach w naszym liceum i przedstawianie projektu. Bardziej nieśmiali członkowie zespołu musieli pokonać swój strach przed wystąpieniami publicznymi, lecz chyba wszyscy z nas się zgadzają, że było warto pokonać swoje własne ograniczenia. Właśnie wtedy przeprowadziliśmy sondaż, z którego wynikło, że aż 58% ankietowanych nie wie, jak będą wyglądać zajęcia na danym kierunku studiów, co nie napawa optymizmem i tylko utwierdziło nas w przekonaniu, że musimy działać. Za nami już pierwszy panel chemiczny, na którym wykładowcy opowiedzieli o tym, jak wyglądają poszczególne kierunki chemii na Wydziale Chemii UJ. Tych, co nie byli na naszym wydarzeniu, a teraz dotarła do nich informacja, że coś takiego organizowaliśmy, serdecznie zapraszamy na nasze media społecznościowe – jest tam prezentacja zrobiona przez samych wykładowców.
Obecnie prowadzimy w naszym liceum warsztaty na godzinach wychowawczych, na których uświadamiamy kolegów i koleżanki o problemie imposter syndrome, pokazujemy, jak z nim walczyć i staramy się zaszczepić w nich wiarę w siebie. Na takich warsztatach każdy ma za zadanie napisać, dlaczego jest niesamowity, a potem w grupie swoich znajomych z klasy podzielić się tym. Przed nami panel biologiczny i medyczny we współpracy z UJ, który odbędzie się na przełomie marca i kwietnia. Zachęcamy do śledzenia naszego Facebooka i Instagrama, gdzie będziemy dodawać więcej informacji o tym wydarzeniu.
Ludzie czują się niekomfortowo, dzieląc się swoimi osiągnięciami, i my chcemy walczyć z tą kulturą wstydu. W projekcie STEM pokazujemy, jak przestać się wstydzić i zacząć zwyciężać
!
Tekst ukazał się w COGITO 4/2022.
