Czy wiecie, że Francuzi są drugim największym zagranicznym pracodawcą na polskim rynku? Ich firmy zatrudniają obecnie ponad 150 tysięcy ludzi. Wzrasta więc zapotrzebowanie na potrafiących biegle posługiwać się francuskim.
Kiedyś jego znajomość nobilitowała, ale przede wszystkim ułatwiała porozumiewanie się i to wcale nie tylko na snobistycznych salonach. Po francusku pisali Irlandczyk Beckett, Włoch Casanova, rosyjscy carowie, pruscy królowie. Podróżnik, pierwszy polski archeolog hrabia Jan Potocki swą najbardziej znaną powieść „Pamiętnik znaleziony w Saragossie” napisał w tym właśnie języku. Podobnie jak – część swych wierszy – Krzysztof Kamil Baczyński. Teraz to już przeszłość.
Romańska to nie tylko francuska
Trochę się rozpisałem o francuskim, a powinienem o filologii romańskiej. Bo to wcale nie to samo. To prawda, język francuski jest obecny – i dominujący – we wszystkich programach romanistyki. Natomiast zawsze obok niego występuje inny język tej grupy – i tym właśnie filologia romańska różni się od „czystej” filologii francuskiej, także obecnej dziś na niektórych polskich uczelniach, choćby Uniwersytecie Białostockim. Zresztą swoje „własne” filologie mają także w Polsce inne największe języki romańskie: hiszpański (iberystyka), włoski (italianistyka), portugalski.
Tu parles français?
Romanistyka to studia dwustopniowe. Pierwsze trzy lata kończą się uzyskaniem licencjatu, kolejne dwa – zdobyciem tytułu magistra. Przedmiotów jest dużo, a większość spośród nich koncentruje się wokół języka francuskiego i wiedzy na temat Francji. Najwięcej godzin zajmuje oczywiście praktyczna nauka języka. Trzeba być przygotowanym na – niebudzące w studentach zbyt ciepłych uczuć – gramatyki: opisową i historyczną. Do tego dochodzą wstęp do językoznawstwa, wstęp do literaturoznawstwa, historia Francji i jej literatury, także dzieje państw francuskojęzycznych, łacina, filozofia.
Romanistyka to także drugi język romański. W naszych realiach student ma możliwość wyboru hiszpańskiego lub włoskiego, niekiedy także portugalskiego, przy czym nauka tych języków zaczyna się właściwie wszędzie od poziomu podstawowego.
Możliwy jest również wybór specjalizacji, przy czym – w zależności od konkretnej uczelni – wybrać trzeba np. pomiędzy translatoryczną, czyli praktyką tłumaczenia, a nauczycielską, literaturoznawczą i językoznawczą.
Po język za granicę
Wszystkie polskie romanistyczne instytuty i katedry ściśle współpracują ze swoimi odpowiednikami za granicą, przede wszystkim we Francji. Stąd żacy filologii romańskiej mają możliwość odbycia w ramach programu Erasmus części studiów – najczęściej jednego semestru – za granicą. I tak ucząc się romanistyki na UMK w Toruniu, można na kilka miesięcy zostać studentem Uniwersytetu Pikardyjskiego w Amiens czy uniwersytetów w Angers, Pau albo Uniwersytetu Monteskiusza w Bordoux. Na studentów Uniwersytetu Łódzkiego czekają Uniwersytet Lumiere w Lyonie i Uniwersytet de Savoie, a na przyszłych romanistów UMCS ? Uniwersytet w Poitiers. Ci z Uniwersytetu Opolskiego jeżdżą do Valenciennes albo studiują w samej stolicy Francji, na Uniwersytecie Paris XII.
Co potrafisz, absolwencie?
Dyplom licencjata jest dowodem na to, iż jego posiadacz potrafi bez problemu porozumieć się – tak w mowie, jak na piśmie – po francusku, czyli na poziomie C1 (poziom biegłości) według Europejskiego Systemu Kształcenia Językowego Rady Europy i na poziomie B2 (to tzw. poziom samodzielności) w drugim języku. Ponadto dysponuje pełną wiedzą o języku, literaturze, historii i kulturze Francji. To wszystko – jeśli oczywiście student wybrał na studiach specjalizację pedagogiczną ? sprawia, że może z powodzeniem uczyć języka francuskiego. Jeśli zdecydował się na specjalizacje niepedagogiczne, może pracować w administracji państwowej, być tłumaczem. Ale to oczywiście nie wszystko, bo możliwości pracy jest więcej. Obecnie w Polsce działa około 750 firm z kapitałem francuskim. Ulokowały się one w bardzo wielu gałęziach naszej gospodarki. To wielkie sieci handlowe, jak: Carrefour, Auchan czy Leroy Merlin, przedsiębiorstwa produkcyjne ? Thomson, Lafarge, Michelin, łączność i media ? France Telekom, do którego należy większość udziałów w Telekomunikacji Polskiej, czy Canal+.
Tu można studiować romanistykę
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Gdańsk
Uniwersytet Jagielloński
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Marii Curie-Sklodowskiej w Lublinie
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Uniwersytet Opolski
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Szczeciński
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Uniwersytet Zielonogórski
Z planu zajęć
etyka, gramatyka historyczna języka francuskiego, gramatyka opisowa języka francuskiego I (morfologia, fonologia, fonetyka), historia krajów francuskojęzycznych, historia literatury francuskiej, łacina, praktyczna nauka języka francuskiego, techniki informacyjne, współczesna Francja (historia i cywilizacja), wstęp do nauki o języku, wstęp do studiów literackich, wybrane zagadnienia z historii filozofii
na specjalności translatorskiej:
elementy prawa, międzynarodowe stosunki gospodarcze, sporządzanie notatek do tłumaczenia konsekutywnego, stylistyka polska, tłumaczenie pisemne na język francuski, tłumaczenie pisemne z języka francuskiego, tłumaczenie przysięgłe, tłumaczenie ustne na język polski z francuskiego i vice versa, wprowadzenie do prawniczego języka francuskiego