O studiach na filozofii krąży wiele negatywnych opinii – że są trudne, nie dają porządnego wykształcenia w żadnym zawodzie (bo co to za zawód: filozof?) i że chleba z nich się nie ma. Jednak co roku znajdują się chętni do studiowania tego kierunku.
Jedne studia, wiele dziedzin
Studia filozoficzne dają wykształcenie ogólne, a ich absolwenci mają rozeznanie zarówno w zakresie filozofii, jak i historii, religii, psychologii oraz sztuki. Dzięki zdobytym w trakcie studiów umiejętnościom logicznego myślenia oraz dyskutowania potrafią poradzić sobie w wielu trudnych, życiowych sytuacjach – wbrew powszechnemu przekonaniu, filozof nie musi chodzić z głową w chmurach, może twardo stąpać po ziemi. Nie ma jednak co ukrywać ? filozof musi się nieźle przygotować i nagłowić, aby znaleźć porządną pracę. Ale intelekt to przecież jego podstawowy atut.
Rekrutacja
Nie na wszystkich uczelniach w grę wchodzi tylko konkurs świadectw. Na Uniwersytecie Warszawskim na filozofię z angielskim jako językiem wykładowym można się dostać po przejściu dwóch etapów. Pierwszy z nich, to ocena matury, przy czym pod uwagę brane są wyniki z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki na poziomie podstawowym oraz filozofii na poziomie rozszerzonym, a także biologii, chemii, fizyki, historii lub matematyki na poziomie rozszerzonym. Drugi etap to tzw. sprawdzian predyspozycji, czyli rozmowa kwalifikacyjna w języku angielskim na temat jednego z tekstów o tematyce filozoficznej (tekst można wybrać wcześniej). Z kolei na KUL można się dostać poza konkursem świadectw, jeżeli na świadectwie ma się ocenę z filozofii lub na maturze zdawało się filozofię. Osobom, które nie miały wcześniej z filozofią do czynienia, liczą się punkty uzyskane za maturę z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i jednego dowolnie wybranego przedmiotu przez kandydata.
Studiować filozofię, czyli?
Dużo czytać, interpretować, analizować to, co się przeczytało, a także o tym rozmawiać. Na liście lektur studenta filozofii mogą znaleźć się np. takie pozycje, jak „Rozprawa o metodzie” Descartesa, „Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona” Spinozy czy „Świat jako wola i przedstawienie” Schopenhauera. Nie martw się jednak na zapas, że czegoś nie zrozumiesz (fakt, terminologia filozoficzna bywa czasem zabójcza) – od tego są zajęcia, aby podzielić się swoimi wątpliwościami czy zadać pytanie o trudne zagadnienie. Notabene po filozofii powinieneś wznieść się na wyżyny w sztuce dyskutowania, zwłaszcza gdy jako specjalność wybierzesz komunikację społeczną (taką możliwość daje np. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), gdzie prowadzone są zajęcia z erystyki. Postrachem niektórych studentów są zajęcia z logiki i łacina. Niestety, nie da się ich ominąć, więc lepiej zamiast się uprzedzać, postaraj się je polubić.
Kim będziesz, filozofie?
Filozofowie coraz lepiej radzą sobie na rynku pracy – z ich wykształcenia korzystają agencje reklamowe, wydawnictwa, instytucje kulturalne, a nawet niektóre banki (umiejętność dobrego argumentowania przydaje się przy obsłudze klientów). Osoby, które ukończyły specjalność nauczycielską na studiach I stopnia, mogą uczyć etyki i WOS-u w gimnazjum, natomiast po studiach II stopnia – filozofii w szkołach ponadgimnazjalnych. To, gdzie się znajdzie pracę po tym kierunku, zależy głównie, jak twierdzą sami studenci filozofii, od zaradności i kreatywności danej osoby
Zdaniem studenta
Maria Andrzejkowicz
studentka II roku filozofii teoretycznej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
Wybrałam studia filozoficzne, ponieważ filozofia zajmuje się sprawami najistotniejszymi dla człowieka, np. istnieniem i naturą duszy, racjami obowiązywalności norm moralnych itp. Uznałam po prostu, że filozofia pomoże mi zrozumieć rzeczywistość, w której, chcąc, nie chcąc, się znajduję.
Pierwszy rok studiów był stosunkowo łatwy, wykładowcy i ćwiczeniowcy byli w zasadzie pobłażliwi i zazwyczaj stawiali niezbyt wysokie wymagania. Natomiast drugi rok jest trudniejszy. Po pierwsze ze względu na to, że jest więcej zajęć, po drugie, mamy więcej materiału do opanowania, a materiał ten jest trudniejszy (aby go porządnie przyswoić i zrozumieć, trzeba poświęcić sporo czasu), po trzecie wreszcie, prowadzący zajęcia więcej od nas wymagają. Aby otrzymać zaliczenie – oprócz spełnienia standardowych wymagań, takich jak zaliczone kolokwium ? należy np. napisać jakąś dłuższą pracę, streścić jakiś artykuł naukowy z danej dziedziny, przygotować referat na zadany temat, przeczytać i zaliczyć dodatkową lekturę itp. Poza tym jest też dużo więcej czytania (tekst na prawie każde zajęcia), no i w każdym semestrze trzeba zdać dwie lektury.
Sądzę, że na filozofię może wybrać się każdy, kto chciałby spróbować jakoś zrozumieć otaczającą go rzeczywistość i siebie, używając przy tym tylko i wyłącznie swojego rozumu, albo po prostu rozszerzyć swoje horyzonty. Z tym, że trzeba brać pod uwagę, iż kwestie, jakie się tu podejmuje, są rozważane na wysokim poziomie abstrakcji i rozważania te często zdają się przeintelektualizowane. Po prostu zależy, co kto lubi.
Gdzie studiować?
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Uniwersytet SWPS w Warszawie
Uniwersytet Gdański
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Uniwersytet Rzeszowski
Uniwersytet Szczeciński
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Wrocławski
Z planu zajęć
technologia informatyczna, analiza tekstów filozoficznych, historia filozofii, starożytnej, historia filozofii średniowiecznej, historia filozofii nowożytnej, historia filozofii współczesnej, logika, łacina, metodologia, etyka, ontologia, teoria poznania, translatorium z języka obcego, estetyka, antropologia filozoficzna, historia filozofii polskiej, psychologia komunikacji, socjologia komunikacji, erystyka i retoryka, filozofia polityki, etyka mediów i życia publicznego, hermeneutyka, prawo medialne i autorskie, emisja głosu i trening wystąpień publicznych